Screenshots maken: meer dan alleen Print Screen
Screenshots maken. Het klinkt simpel. Totdat je voor je scherm zit en geen idee hebt welke toets je moet indrukken. Die belangrijke foutmelding verdwijnt. Die perfecte deal is weg. Je collega wacht nog steeds op dat bewijs. Maar hier is wat niemand je vertelt: de meeste Windows-gebruikers kennen maar één manier om een screenshot te maken. Terwijl er minstens vijf verschillende methodes zijn, elk met hun eigen voordeel. Van het vastleggen van specifieke vensters tot het direct bewerken van je schermafbeelding - Windows heeft het allemaal ingebouwd. Net zoals je AirPods meerdere functies hebben die je waarschijnlijk niet kent, of die accessoires die meer kunnen dan je denkt. In drie simpele stappen leer je niet alleen hoe je een screenshot maakt, maar ook hoe je deze direct bewerkt, opslaat waar jij wilt, en deelt zonder gedoe.
Nuttige links
De vijf manieren om een screenshot te maken in Windows
Windows biedt meer mogelijkheden voor het maken van screenshots dan de meeste gebruikers beseffen. Waar je bij een Mac misschien gewend bent aan Command+Shift combinaties, heeft Windows zijn eigen arsenaal aan sneltoetsen. Elke methode heeft specifieke voordelen, afhankelijk van wat je precies wilt vastleggen.
Methode 1: de klassieke Print Screen toets
De Print Screen toets (vaak afgekort als PrtScn, PrtSc of Print Scrn) is de oudste methode. Deze toets bevindt zich meestal rechtsboven op je toetsenbord, vaak naast de F12-toets. Een simpele druk op deze toets kopieert je volledige scherm naar het klembord.
Het nadeel? Je ziet geen bevestiging dat de screenshot gemaakt is. Je moet een programma openen zoals Paint, Word of zelfs een e-mail, en daar de afbeelding plakken met Ctrl+V. Dit werkt prima voor snelle vastleggingen, maar is niet ideaal wanneer je meerdere screenshots achter elkaar wilt maken.
Methode 2: Alt + Print Screen voor specifieke vensters
Wanneer je alleen het actieve venster wilt vastleggen zonder de rest van je scherm, gebruik je Alt+PrtScn. Dit is vooral handig wanneer je een foutmelding wilt delen of een specifiek programma wilt documenteren. Het venster wordt netjes uitgesneden zonder afleidende elementen op de achtergrond.
- Foutmeldingen in software
- Dialoogvensters met instellingen
- Specifieke programmavensters zonder de taakbalk
Methode 3: Windows-toets + Print Screen voor directe opslag
Deze combinatie is een verbetering ten opzichte van de klassieke methode. Het scherm flitst kort donker als bevestiging dat de screenshot gemaakt is. De afbeelding wordt automatisch opgeslagen in de map Afbeeldingen > Schermafbeeldingen. Windows nummert de bestanden automatisch (Schermafbeelding (1).png, Schermafbeelding (2).png, enzovoort).
Het voordeel hiervan is dat je snel meerdere screenshots achter elkaar kunt maken zonder telkens te plakken. Perfect voor het documenteren van een proces of het vastleggen van meerdere stappen in een handleiding.
Methode 4: Windows-toets + Shift + S voor het Kniptool
Dit is de moderne aanpak die Microsoft sinds Windows 10 heeft toegevoegd. Het scherm wordt donkerder en je krijgt een selectiemenu bovenaan:
- Rechthoekige knip (selecteer een gebied)
- Vrije vorm knip (teken een vorm)
- Vensterknip (selecteer een venster)
- Volledig scherm knip
Na het maken van de selectie verschijnt rechtsonder een melding. Klik hierop om de Knip en schets app te openen waar je direct kunt:
- Tekenen en markeren met verschillende kleuren
- Tekst toevoegen
- Het formaat aanpassen
- De afbeelding direct delen via e-mail of andere apps
Methode 5: de Xbox Game Bar voor opnames
Minder bekend maar zeer krachtig is de Xbox Game Bar (Windows-toets + G). Oorspronkelijk bedoeld voor gamers, werkt dit ook prima voor andere toepassingen. Je kunt hiermee niet alleen screenshots maken maar ook video-opnames van je scherm.
Activeer de Game Bar en gebruik Windows-toets + Alt + PrtScn voor een screenshot. Deze worden opgeslagen in Video's > Captures. Het bijzondere is dat deze methode ook werkt in volledige scherm toepassingen waar andere methodes soms falen.
Praktische tips voor betere screenshots
Organiseer je screenshots direct
Maak een vaste mapstructuur aan voor verschillende soorten screenshots. Bijvoorbeeld:
- Werk/Projecten/Screenshots
- Persoonlijk/Recepten/Screenshots
- Support/Foutmeldingen/Screenshots
Gebruik beschrijvende bestandsnamen direct na het maken. "Foutmelding_Excel_datum" is veel handiger dan "Schermafbeelding (47)".
Bewerk slim met ingebouwde tools
Voor snelle bewerkingen hoef je geen dure software aan te schaffen. Paint 3D (standaard in Windows) biedt voldoende mogelijkheden voor:
- Bijsnijden van overbodige delen
- Pijlen en tekstballonnen toevoegen
- Gevoelige informatie wegwerken met vlakken
- Formaat aanpassen voor e-mail of web
Denk aan privacy en veiligheid
Controleer altijd wat zichtbaar is in je screenshot:
- Persoonlijke mappen of bestanden in de verkenner
- Openstaande tabbladen in je browser
- Meldingen die rechtsonder verschijnen
- E-mailadressen of telefoonnummers in de taakbalk
Gebruik de knipfunctie (Windows + Shift + S) om alleen het relevante deel te selecteren. Dit voorkomt dat je per ongeluk gevoelige informatie deelt.
Problemen oplossen bij screenshots
Screenshot werkt niet in bepaalde programma's
Sommige programma's, vooral die met digitale rechten bescherming (zoals Netflix of bepaalde bankingsoftware), blokkeren screenshots om veiligheidsredenen. In deze gevallen zie je een zwart scherm in plaats van de inhoud. Dit is geen fout maar een bewuste beveiliging.
Klembord lijkt leeg na Print Screen
Soms overschrijven andere programma's het klembord. Cloudopslag diensten zoals OneDrive kunnen screenshots automatisch opslaan, waardoor het klembord geleegd wordt. Controleer je systeemvak rechtsonder voor meldingen van deze diensten.
Screenshots zijn wazig of hebben lage kwaliteit
Windows slaat screenshots standaard op als PNG-bestanden, wat de beste kwaliteit geeft. Als je ze plakt in Word of e-mail, kunnen deze programma's de kwaliteit verlagen. Sla eerst op als PNG en voeg dan toe als bijlage voor behoud van kwaliteit.
Vergelijking met andere systemen
Terwijl Mac-gebruikers gewend zijn aan Command+Shift+3 of Command+Shift+4, biedt Windows meer flexibiliteit in de verschillende methodes. Het nadeel is dat je meerdere combinaties moet onthouden. Het voordeel is dat je voor elke situatie de beste methode kunt kiezen.
Chromebook gebruikers kennen Ctrl+Show Windows, wat vergelijkbaar werkt met Windows+PrtScn. Linux distributies variëren sterk, maar de meeste moderne versies ondersteunen ook de Print Screen toets.
De toekomst van screenshots in Windows
Microsoft blijft de screenshot functionaliteit verbeteren. Windows 11 heeft bijvoorbeeld een vernieuwde Knip en schets app met meer bewerkingsmogelijkheden. Ook wordt AI-technologie geïntegreerd om automatisch tekst uit screenshots te halen (OCR) en direct doorzoekbaar te maken.
De integratie met cloudservices wordt ook steeds beter. Screenshots kunnen automatisch gesynchroniseerd worden tussen je apparaten, zodat een screenshot op je desktop direct beschikbaar is op je laptop of tablet.
Het maken van screenshots onder de knie
Screenshots maken in Windows hoeft geen raadsel meer te zijn. Of je nu de snelle Print Screen gebruikt, het moderne Kniptool prefereert of liever de Xbox Game Bar inzet - voor elke situatie is er een passende methode. Het belangrijkste is dat je de optie kiest die bij jouw werkwijze past. Begin met Windows + Shift + S voor de meeste situaties, val terug op de klassieke Print Screen wanneer het snel moet, en experimenteer met de andere methodes wanneer je specifieke behoeftes hebt. Zo wordt het vastleggen van je scherm net zo vanzelfsprekend als typen.
